Wycena spółki w fazie wzrostu – wprowadzenie
Wycena spółki w fazie wzrostu charakteryzuje się własną specyfiką.
Za spółkę w fazie dynamicznego rozwoju, często określaną jako przedsiębiorstwo wysokiego wzrostu (ang. high-growth enterprise) lub scaleup, uznaje się zwykle podmiot, który w okresie przynajmniej trzech lat wykazuje średnioroczną dynamikę zatrudnienia lub obrotów na poziomie co najmniej 20%[1]. Przeciętna spółka w fazie dynamicznego rozwoju to dojrzałe przedsiębiorstwo istniejące od ponad 10 lat[2]. Młode (do 5 lat) firmy wysokiego wzrostu określane są mianem gazeli. Gazele to zatem między innymi startupy. Startupy będące gazelami – w odróżnieniu od startupów na wcześniejszym etapie rozwoju – charakteryzują się niezbyt wysokim prawdopodobieństwem bankructwa i nierzadko generują dodatnie wyniki na podstawowej działalności operacyjnej.
Wycena spółki w fazie wzrostu – specyfika stosowanych podejść
Każde z trzech podejść wyróżnionych w Krajowym Standardzie Wyceny Przedsiębiorstw znajduje zastosowanie przy wycenie szybko rosnącej spółki.
Zastosowanie podejścia majątkowego
W ramach podejścia majątkowego, do wyceny spółki wysokiego wzrostu nadaje się przede wszystkim metoda odtworzeniowa (patrz wpis „Na czym polega metoda odtworzeniowa?”). Wartość danego podmiotu kalkulowana jest jako suma kosztów koniecznych do zbudowania „od zera” przedsiębiorstwa możliwie najbardziej podobnego do danego. W ramach wyceny szybko rosnących przedsiębiorstw, można spodziewać się – typowych dla podejścia majątkowego – trudności z szacunkami dotyczącymi aktywów niematerialnych. W szczególności, należy ich oczekiwać przy wycenie odtworzeniowej kapitału relacyjnego (ang. relational capital), a zwłaszcza kapitału klienta (ang. customer capital). Kapitał klienta wiąże się z siłą posiadanych relacji z odbiorcami. Na wartość odtworzeniową składają się wydatki na zbudowanie „od zera” równie silnych relacji z odbiorcami jak te w wycenianym podmiocie. W praktyce, wiarygodne oszacowanie tych wydatków jest bardzo trudne.
Wycena wzrostowej spółki metodą DCF w podejściu dochodowym
Rozważając zastosowanie metody DCF do wyceny dynamicznie rosnącej spółki, warto wziąć pod uwagę wariant ważony prawdopodobieństwem (ang. probability-weighted DCF). Przedstawiono go we wpisie „Czym charakteryzuje się wycena startupu?”. Ze spodziewanym dynamicznym wzrostem wyników finansowych wiąże się zazwyczaj niska przewidywalność ich konkretnych wartości liczbowych. Naturalne jest zatem zastąpienie pojedynczej projekcji przyszłych wyników finansowych przez wiele różnych możliwych scenariuszy ścieżki ich rozwoju.
Podejście rynkowe w wycenie spółek wzrostowych
Przy zastosowaniu podejścia rynkowego (porównawczego) do wyceny spółki szybko rosnącej – znacznie częściej niż przy wycenie startupu – uzasadnione jest skorzystanie z danych dotyczących spółek publicznych do kalkulacji wartości mnożników.
Wycena spółki w fazie wzrostu w łączonym podejściu rynkowo-dochodowym
Szczególną metodyką wyceny spółki w fazie dynamicznego jest rozwiązanie łączące podejścia rynkowe i dochodowe.
Jedną z liczbowych danych wejściowych procedury wyceny w podejściu porównawczym jest wartość, na której w wycenianym przedsiębiorstwie kształtuje się kategoria ekonomiczna (np. zysk netto, EBIT czy przychody ze sprzedaży) będąca podstawą przyjętego mnożnika. Najczęstszą praktyką jest przyjmowanie wybranej kategorii ekonomicznej w wartości faktycznie wykazanej za ostatni okres roczny.
W przypadku wyceny spółki wysokiego wzrostu, istnieje atrakcyjna alternatywa dla powyższej praktyki. Polega ona na przyjmowaniu danej kategorii ekonomicznej w jej docelowej wysokości, czyli na poziomie spodziewanym po zakończeniu fazy dynamicznego wzrostu. Należy również określić przyszłą datę, w której zakłada się osiągnięcie spodziewanego poziomu docelowego. W konsekwencji, możliwe będzie dokonanie szacunku przyszłej wartości przedsiębiorstwa na dzień spodziewanego końca fazy dynamicznego wzrostu.
W wyniku zdyskontowania uzyskanej wartości przyszłej wyznaczona zostanie wycena przedsiębiorstwa na moment bieżący. Zgodnie z – przytaczanymi we wpisie „Czym charakteryzuje się wycena startupu?” – wynikami badań ankietowych, prawdopodobnie najwłaściwszym zakresem wartości stopy dyskontowej przyjmowanej na potrzeby powyższego dyskontowania jest przedział od 25% do 35%.
W następnym tygodniu
W następnym tygodniu udzielę odpowiedzi na pytanie: „Czym charakteryzuje się wycena stabilnej spółki?”
Autor: Dariusz Stronka
Zobacz naszą ofertę wycen:
wyceny wycena przedsiębiorstwa/ wycena spółki
wycena udziałów w spółce wycena zorganizowanej części przedsiębiorstwa
[1] OECD. (2007). Eurostat-OECD manual on business demography statistics.
[2] Cracking the Growth Code: Traits and Strategies of High-Growth Firms in Europe. European Scaleup Monitor. European Scale Up Institute (2023)