Podejście dochodowe wyceny przedsiębiorstw to podejście, w którym biegły dochodzi do opinii o wartości przedsiębiorstwa poprzez prognozę i analizę przyszłych dochodów wycenianej firmy. W celu wydania opinii o wartości podmiotu te przyszłe dochody dyskontuje się tj. wyznacza się ich wartość na datę wyceny. Do podstawowych metod wyceny przedsiębiorstw w podejściu dochodowym zalicza się: metodę zdyskontowanych przepływów pieniężnych, metodę zdyskontowanych zysków oraz metodę zdyskontowanych dywidend.
Podejście dochodowe – wprowadzenie
Wycena przedsiębiorstwa w podejściu dochodowym odnosi się bezpośrednio do istoty wartości podmiotu gospodarczego. Jak powszechnie się uważa wartość przedsiębiorstwa wynika z dochodów możliwych do uzyskania z przedsiębiorstwa. Światowej sławy autorytet w dziedzinie wyceny przedsiębiorstw A. Damodaran stwierdza wprost: „Wartość firmy to wartość bieżąca oczekiwanych przepływów pieniężnych generowanych przez aktywa istniejące i przyszłe, zdyskontowanych średnim ważonym kosztem kapitału.”[1] Podejście dochodowe odnosi się właśnie w sposób bezpośredni do generowania dochodów, a zatem i do istoty wartości podmiotu gospodarczego a tym samym uznawane jest za podstawowe współczesne narzędzie szacowania wartości przedsiębiorstwa.[2]
[1] A. Damodaran, Finanse korporacyjne, Wydawnictwo Helion, Warszawa2007, s. 1206
[2] Por. np. M.Panfil, Wycena przedsiębiorstwa metodą zdyskontowanych przepływów pieniężnych (DCF), w pracy zbiorowej pod redakcją M.Panfil, A.Szablewski, Wycena Przedsiębiorstwa. Od teorii do praktyki, Wydawnictwo Poltext, Warszawa 2016, s. 294
Procedura wyceny przedsiębiorstwa w podejściu dochodowym
Ogólną procedurę wyceny przedsiębiorstwa w podejściu dochodowym można przedstawić następująco:
- Po pierwsze: wyodrębnienie – zwykle z nieokreślonego przyszłego horyzontu działania przedsiębiorstwa – okresu szczegółowej prognozy.
- Po drugie: dokonanie prognozy dochodów dla wyodrębnionego okresu szczegółowej prognozy oraz ustalenie wartości przedsiębiorstwa wynikającej z tych dochodów.
- Po trzecie: szacunkowe ustalenie zestandaryzowanych rocznych dochodów po okresie szczegółowej prognozy a następnie określenie wartości przedsiębiorstwa wynikającej z tych dochodów.
- Po czwarte: zsumowanie wartości przedsiębiorstwa wynikającej z: dochodów w okresie szczegółowej prognozy oraz dochodów po okresie szczegółowej prognozy.
- Po piąte: powiększenie uzyskanej w punkcie 4 wartości o aktywa nieoperacyjne (nieuczestniczące w generowaniu prognozowanych dochodów przedsiębiorstwa).
- Po szóste: pomniejszenie uzyskanej w punkcie 5 wartości o zobowiązania oprocentowane (niebędące efektem prowadzenia działalności operacyjnej).
Jak zostało stwierdzone we wstępie, odpowiednią stopą dyskontową do wyznaczenia wartości obecnej przyszłych dochodów jest koszt kapitału. Poprzez zdyskontowanie dochodów kosztem kapitału uzyskuje się wartość obecną tych dochodów, która jednocześnie stanowi wartość przedsiębiorstwa wynikającą z tych dochodów. Kwestii kosztu kapitału i jego wyznaczaniu poświęcę oddzielny wpis na blogu.
Na szczególną uwagę należy również zwrócić w przypadku punktu 6. Pomniejszenie wartości przedsiębiorstwa o zobowiązania oprocentowane wynika z tego, że „wycenić przedsiębiorstwo to faktycznie dojść do opinii odnośnie wartości przedsiębiorstwa z perspektywy obecnych/ przyszłych właścicieli, co oznacza dokonanie wyceny kapitału własnego przedsiębiorstwa”. (Patrz „Co to znaczy wycenić przedsiębiorstwo?).*
*Jednakże owo zmniejszanie wartości przedsiębiorstwa o zobowiązania oprocentowane nie wystąpi przy identyfikacji jedynie dochodów dla właścicieli. (Przykładem może być zastosowanie w wycenie odmiany metody DCF opartej na przepływach pieniężnych dla właścicieli – FCFE). Kwestię tą szerzej skomentuję przy omawianiu metody DCF.
Również wymienione powyżej etapy omówię w osobnych wpisach. W bieżącym wpisie skupiam się bowiem na przedstawieniu i omówieniu ogólnej wizji wyceny podmiotu przy zastosowaniu podejścia dochodowego.
Podejście dochodowe w Krajowym Standardzie Wyceny Przedsiębiorstw
Krajowy Standard Wyceny Przedsiębiorstw wskazuje, że, „podejście dochodowe (ang. Income Approach) obejmuje grupę metod, które wyznaczają wartość przedsiębiorstwa w oparciu o strumienie przyszłych dochodów ekonomicznych zdyskontowanych oczekiwaną stopą zwrotu (kosztem zaangażowanego kapitału).” (p. 8.3 Standardu)
Według Standardu… „kluczowymi aspektami w podejściu dochodowym jest określenie strumieni dochodów ekonomicznych i właściwego dla danego strumienia dochodu kosztu kapitału”. (p. 8.3.4 Standardu)
Ponadto Krajowy Standard (…) odnosi się również do okresu szczegółowej prognozy oraz korekt aktywów i pasywów nieoperacyjnych w poniższy sposób.
„Okres projekcji dochodów ekonomicznych (prognozy finansowej) powinien wynikać z następujących uwarunkowań:
- W przypadku przedsiębiorstw, których funkcjonowanie z założenia jest ograniczone w czasie, projekcja powinna pokrywać się z okresem planowanej działalności.
- W przypadku założenia kontynuacji działalności przedsiębiorstwa w nieograniczonym czasie, projekcja powinna obejmować okres poprzedzający fazę pełnej dojrzałości działalności operacyjnej charakteryzującą się osiąganiem stabilnych dochodów. (p. 8.3.2 Karajowego Standardu …)
Z kolei w zakresie korekt aktywów i pasywów w „Krajowym Standardzie (…)” stwierdza się, że „Wynik wyceny metodą dochodową należy skorygować o aktywa i pasywa nieuwzględnione w prognozowanej działalności operacyjnej.” (p. 8.3.3 Krajowego Standardu …)
W kwestii innych stosowanych w wycenie przedsiębiorstw podejść zobacz tutaj.
W następnym tygodniu odpowiem na pytanie: Na czym polega i jak przebiega wycena przedsiębiorstwa w podejściu majątkowym?
Autor: Dariusz Stronka
Zobacz naszą ofertę wycen:
wyceny wycena przedsiębiorstwa/ wycena spółki
wycena udziałów wycena zorganizowanej części przedsiębiorstwa
Zapraszamy do komentowania i dzielenia się własnymi spostrzeżeniami