Wprowadzenie
Zacznijmy od tego, że wycena przedsiębiorstwa na podstawie zysku EBITDA może stanowić najprostszy i jednocześnie szybki sposób na określenie orientacyjnej wartości podmiotu gospodarczego. Ogólnie rzecz biorąc szacunek wartości spółki na podstawie wielkości EBITDA nawiązuje do podejścia porównawczego i podejścia dochodowego. W podejściu tym wartość firmy jest określana poprzez porównanie go z innymi dzięki zastosowaniu określonej wielkości ekonomicznej i mnożnika. W tym przypadku, tj. „szybkim” szacunku wartości przedsiębiorstwa przyjmuje się często mnożnik stanowiący uśrednioną wielokrotność ceny nabycia spółki/ udziałów w stosunku do EBITDA. W kolejnym kroku, uzyskaną wartość pomniejsza się o kwotę zobowiązań oprocentowanych.
Co to jest EBITDA
EBITDA to skrót od Earnings Before Interest, Taxes, Depreciation and Amortization. W dokładnym tłumaczeniu stanowi to: zysk przed odsetkami, podatkami i amortyzacją wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych składników majątku.
W terminologii używanej w języku polskim, amortyzacja oznacza odpis wynikający ze zużycia rzeczowego majątku trwałego oraz wartości niematerialnych i prawnych. Inaczej jest w terminologii anglojęzycznej – amortyzacja odnosi się do odpisu wartości niematerialnych i prawnych, a deprecjacja do odpisu rzeczowego majątku trwałego.
Odnosząc kategorię zysku EBITDA do kategorii wyników finansowych występujących w rachunkach zysków i strat sporządzanych w Polsce, kategoria ta – zgodnie z przytoczonym tłumaczeniem – odpowiadałaby zyskowi operacyjnemu powiększonemu o amortyzację.
Jednak zdaniem Autora niniejszego bloga bardziej właściwe byłoby utożsamianie EBITDA z zyskiem ze sprzedaży powiększonym o amortyzację. (Kategorię zysku EBIT utożsamiam zatem z zyskiem ze sprzedaży – zyskiem na podstawowej działalności, czyli bez pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych). Takiego zdania jest też m.in. prof. W. Frąckowiak wskazując, że EBIT „jest to zysk przed opodatkowaniem osiągnięty z podstawowej działalności operacyjnej przedsiębiorstwa”.[1] Tym samym, w tym ujęciu, EBIT i EBITDA „oczyszczony” jest z pozycji przychodowo-kosztowych mających charakter okazjonalny, czy nawet nadzwyczajny.
Stąd też:
EBITDA = EBIT + Amortyzacja = Zysk ze sprzedaży + Amortyzacja
Z powyższego zatem wynika, że EBITDA (w pewnym uproszczeniu) stanowi „gotówkowy” wynik osiągnięty na podstawowej („statutowej”) działalności podmiotu gospodarczego.
[1] W. Frąckowiak [red.], Fuzje i przejęcia, PWE, Warszawa 2009, s. 306
Wycena w oparciu o EBITDA
Jak już wspomniano, metody podejścia porównawczego bazują na wybranej kategorii ekonomicznej oraz mnożniku. Ogólny wzór na wycenę przedsiębiorstwa w podejściu porównawczym można by przedstawić następująco:
Wartość podmiotu dla właścicieli i wierzycieli = Mnożnik * EBITDA
Kluczowym problemem pozostaje ustalenie wartości mnożnika. Stosując podejście porównawcze jego wielkość należy wyznaczyć na bazie analizy rynkowych cen transakcyjnych kupna/sprzedaży podmiotów (udziałów w podmiotach) porównywalnych do wycenianego. W celu szybkiej „orientacyjnej” wyceny podmiotu gospodarczego często przyjmuje się wartość mnożnika na poziomie między 6 a 9. Wynika zatem stąd, że wartość przedsiębiorstwa stanowi średnio ok. 6-9 krotność uzyskanego przez podmiot zysku EBITDA.
Z uwagi na to, że wynik EBITDA abstrahuje od wysokości zadłużenia, w wycenie podmiotu należy uzyskany wynik pomniejszyć o zobowiązania oprocentowane, co przedstawia poniższa formuła:
Wartość podmiotu = Mnożnik * EBITDA – zobowiązania oprocentowane
Uwagi i podsumowanie
Wycena na bazie EBITDA, którą zaprezentowałem w niniejszym wpisie umożliwia zorientowanie się co do potencjalnego zakresu wartości przedsiębiorstwa. Należy jednakże wskazać, że ten sposób możliwy jest do zastosowania jedynie dla podmiotów o dodatnich i stabilnych zyskach EBITDA. Gdy podmiot nie generuje zysków EBITDA lub też wyniki te podlegają znacznym wahaniom, oszacowanie (nawet bardzo wstępne) wartości podmiotu na bazie zaprezentowanego sposobu, nie jest możliwe. W każdym natomiast przypadku uzyskany wynik należy traktować jedynie orientacyjnie. Należy bowiem zwrócić uwagę, że przedstawiona kalkulacja:
- bazuje na wartości niepotwierdzonego na moment wyceny mnożnika i nieodnoszącego się bezpośrednio do porównywalnych podmiotów,
- opiera się jedynie na jednej kategorii ekonomicznej z jednego okresu,
- nie uwzględnia ilości wolnej posiadanej gotówki w przedsiębiorstwie,
- abstrahuje od polityki zarządzania kapitałem obrotowym netto,
- upraszcza ujęcie przyszłego potencjału podmiotu,
- pomija i upraszcza szereg innych aspektów wyceny, które przez biegłego w „profesjonalnej wycenie” powinny zostać uwzględnione.
W następnym tygodniu odpowiem na pytanie: Jaki jest wzór na wycenę przedsiębiorstwa metodą DCF?
Autor: Dariusz Stronka
Zobacz naszą ofertę wycen:
wyceny wycena przedsiębiorstwa/ wycena spółki
wycena udziałów wycena zorganizowanej części przedsiębiorstwa
Zapraszamy do komentowania i dzielenia się własnymi spostrzeżeniami.