W niniejszym wpisie omówione zostaną pojęcia: wartość księgowa i wartość rynkowa przedsiębiorstwa. Kluczowe zagadnienie odnosi się do przydatności wartości księgowej do ustalenia wartości rynkowej przedsiębiorstwa.
Pojęcie wartości księgowej i wartości rynkowej
Wartość księgowa (zwana też wartością bilansową) to wartość wynikająca z zapisów w księgach rachunkowych. Najczęściej wyceny według wartości księgowej dokonuje się na podstawie historycznych transakcji zakupów lub kosztów wytworzenia składników majątkowych pomniejszonych o odpisy amortyzacyjne. Wartość księgowa nawiązując zwykle do cen historycznych abstrahuje od aktualnych realiów rynkowych.
Wartość rynkowa to wartość kształtowana na rynku w wyniku ścierania się popytu i podaży. Wyraża wysokość cen po jakich dochodzi do realizacji transakcji kupna-sprzedaży. Wartość rynkowa odzwierciedla aktualne realia i nastroje panujące na rynku.
Księgowa i rynkowa wartość przedsiębiorstwa
Zarówno wartość księgową jak i wartość rynkową przedsiębiorstwa określa się z perspektywy właścicieli (Zobacz: Co to znaczy wycenić przedsiębiorstwo?). Oznacza to zatem sensu stricte wartość kapitału własnego przedsiębiorstwa.
Z powyższego wynika, iż:
- Wartość księgową przedsiębiorstwa stanowi wartość bilansowa jego kapitału własnego. Jest to tym samym wartość aktywów pomniejszona o zobowiązania (stąd też nazywana jest też wartością aktywów netto).
- Wartość rynkowa „ujawnia się” podczas zawierania transakcji rynkowych i stanowi cenę jaką nabywca przedsiębiorstwa płaci jego dotychczasowemu właścicielowi.
Przydatność wartości księgowej przedsiębiorstwa w określaniu prognozowanej ceny zakupu/ sprzedaży podmiotu
Wartość księgowa przedsiębiorstwa zwykle istotnie różni się od wartości rynkowej albowiem zwykle:
- wynika z kształtowania się cen składników majątkowych w przeszłości (które mogą znacznie różnić się od aktualnych cen rynkowych)
- nie uwzględnia szeregu składników aktywów zwykle nieujmowanych w bilansie w szczególności o charakterze niematerialnym takich jak m.in.: marka, know-how, bazy klientów, relacje z dostawcami etc.
Z powyższego wynika, że przyjęcie, iż wartość księgowa przedsiębiorstwa jest przybliżeniem wartości rynkowej jest zwykle nieuzasadnione.
Tym niemniej wartość księgowa przedsiębiorstwa bywa niekiedy punktem wyjścia do szacowania wartości rynkowej. Dzieje się tak, gdy wyceniający zdecyduje się na wykorzystanie następujących metod wyceny:
- wartości skorygowanych aktywów netto (SAN), w której to metodzie punktem wyjścia są wartości bilansowe poszczególnych składników majątkowych, które następnie podlegają skorygowaniu do wartości rynkowych;
- wartości likwidacyjnej, w której ze swej istoty poszczególne składniki majątku korygowane są do wartości zbieżnej z możliwą do uzyskania ceną z ich sprzedaży;
- porównawczej z wykorzystaniem wskaźnika giełdowego P/BV (relacji ceny akcji do wartości księgowej majątku przypadającej na akcję). W metodzie tej zaobserwowany stosunek P/BV dla „podobnych” do wycenianego podmiotu spółek giełdowych, odnoszony jest do przedsiębiorstwa stanowiącego przedmiot wyceny.
Metody: skorygowanych aktywów netto, likwidacyjna oraz porównawcze będą przedmiotem osobnych wpisów na blogu.
Biegły w zakresie wyceny „poszukuje” wartości rynkowej przedsiębiorstwa.
W następnym tygodniu odpowiem na pytanie: Jakie są rodzaje „poszukiwanej” przez biegłego wartości rynkowej przedsiębiorstwa?
Autor: Dariusz Stronka
Zobacz naszą ofertę wycen:
wyceny wycena przedsiębiorstwa/ wycena spółki
wycena udziałów wycena zorganizowanej części przedsiębiorstwa
Zapraszamy do komentowania i dzielenia się własnymi spostrzeżeniami.