Wartość przedsiębiorstwa i cena transakcyjna przedsiębiorstwa to dwa odrębne pojęcia. Zasadniczo „wartość przedsiębiorstwa” i „cena transakcyjna” powinny mieć zbliżone wartości. Istnieją jednak powody sprawiające, że wielkości te mogą się różnić, czasem nawet znacząco.
Pojęcia: „wartość przedsiębiorstwa” i „cena transakcyjna przedsiębiorstwa”
Według internetowej wersji Słownika języka polskiego PWN, wartość „to, ile coś jest warte pod względem materialnym”. Przenosząc te rozumienie na grunt wyceny przedsiębiorstwa, wartość przedsiębiorstwa wyraża w ujęciu pieniężnym ile jest warte przedsiębiorstwo.
Cena transakcyjna stanowi kwotę wyrażoną w pieniądzu po jakiej dochodzi do faktycznej transakcji zakupu-sprzedaży określonego dobra. W przypadku transakcji dokonywanej na podmiocie gospodarczym, cena transakcyjna oznacza cenę w transakcji zakupu-sprzedaży przedsiębiorstwa lub jego udziałów.
Czynniki determinujące cenę transakcyjną przedsiębiorstwa
Powszechnie uznaje się, że bezpośredni wpływ na wysokość ceny ma popyt i podaż. W przypadku, gdy chodzi o transakcję zakupu-sprzedaży konkretnego przedsiębiorstwa podaż jest jednostkowa. Z kolei popyt ogranicza się zwykle do jednego lub kilku podmiotów. Przy tego typu transakcjach – obok ustalenia „faktycznej” wartości przedsiębiorstwa – istotną rolę odgrywają też zdolności negocjacyjne stron. Kolejnym aspektem wpływającym na cenę transakcyjną są tzw. pozacenowe warunki transakcji. Wśród nich można wskazać np. sposób i termin zapłaty, pełnienie określonych funkcji w ustalonym okresie przez dotychczasowych wspólników etc. Osobną kwestią jest zakres informacji o przedmiocie transakcji jakimi dysponują strony transakcji. W szczególności strona kupująca nie ma zwykle pełnej informacji o podmiocie, w przeciwieństwie do strony sprzedającej. (W literaturze przedmiotu mówi się o występowaniu w przypadku tego typu transakcji asymetrii informacji.) Jeszcze innym czynnikiem wpływającym na cenę może być presja czasu (i ewentualny przymus) dokonania transakcji przez jedną ze stron.
Wartość przedsiębiorstwa wyznaczana w procesie wyceny
Cena stanowi faktyczną kwotę transakcji, natomiast wartość wyraża hipotetyczną (teoretyczną) kwotę transakcji, przy spełnieniu założeń przyjętych przy wycenie. W szczególności przyjmuje się brak wspomnianej asymetrii informacji, racjonalność stron postępowania a także (zwykle) brak przymusu zawarcia transakcji przez strony.
Warto zaznaczyć, że wyznaczona wartość wyraża ową hipotetyczną kwotę transakcji, o ile wyceniający dobrze poznał i „zrozumiał” działalność podmiotu. W konsekwencji poczynił on właściwe założenia oraz w sposób trafny dokonał wyboru metodologii i bez uchybień przeprowadził cały proces wyceny. (Więcej na temat warunków jakie muszą zostać spełnione, by wycena była wiarygodna oraz cech wyceniającego sprzyjających obiektywizacji wyceny znajdziesz tutaj)
W następnym tygodniu odpowiem na pytanie: Co to jest wartość księgowa i wartość rynkowa przedsiębiorstwa?
Autor: Dariusz Stronka
Zobacz naszą ofertę wycen:
wyceny wycena przedsiębiorstwa/ wycena spółki
wycena udziałów wycena zorganizowanej części przedsiębiorstwa
Zapraszamy do komentowania i dzielenia się własnymi spostrzeżeniami.