Dokonując wyceny przedsiębiorstw należy przyjąć podstawowe założenia. Zgodnie z Krajowym Standardem Wyceny możliwe jest przyjęcie jednego z następujących założeń:
– kontynuacji działalności,
– likwidacji działalności
> w sytuacji nieprzymusowej,
> w sytuacji przymusowej,
– likwidacji zbędnych aktywów.
Z powyższego wynika, że dokonując wyceny, w pierwszym kroku należy odnieść się do perspektywy i przewidywalnego horyzontu działania podmiotu. Sytuacja ta jest analogiczna jak w przypadku sporządzania sprawozdania finansowego. Jeśli nie ma przesłanek zagrażających funkcjonowaniu przedsiębiorstwa to sporządzając sprawozdanie finansowe przyjmuje się założenie o kontynuacji działalności. Podobnie i przy wycenie należy ustalić, czy kondycja i perspektywy działalności podmiotu pozwalają przyjąć takie uprawdopodobnione założenie.
Wycena przy założeniu kontynuacji działalności
Przy wycenie podmiotu, zgodnie z założeniem kontynuacji działalności, przyjmuje się, że wyceniane przedsiębiorstwo dysponuje zorganizowanym, zdolnym do generowania dochodu zespołem aktywów, zasobów ludzkich oraz nie występuje bezpośrednie zagrożenie zaprzestania działalności. (Patrz punkt 6.2.1. KSWS „Ogólne zasady wyceny przedsiębiorstw”)
Przyjęcie tego założenia daje potencjalne możliwości wyceny z perspektywy wszystkich trzech głównych podejść wyceny przedsiębiorstw tj.:
– majątkowego,
– dochodowego,
– rynkowego.
Uszczegółowieniem dla tego założenia jest określenie przewidywanego horyzontu funkcjonowania podmiotu spośród dwóch głównych alternatyw:
– istnienie w nieokreślonej długiej perspektywie,
– przyjęcie określonego przewidywanego okresu funkcjonowania.
Zasadniczo, gdy brak jest przesłanek, co do przyjęcia określonego momentu zakończenia działalności przez podmiot, przyjmuje się nieokreśloną (nieskończoną) perspektywę jego istnienia.
Występują jednakże również sytuacje w których horyzont działalności podmiotu można w miarę precyzyjnie ustalić. Tak dzieje się np. w przypadku spółek celowych powołanych do realizacji określonego zadania. Wówczas przyjmuje się horyzont działalności równy przewidywanemu okresowi funkcjonowania podmiotu.
Wycena przy założeniu likwidacji działalności
Dokonując wyceny w przypadku likwidacji przedsiębiorstwa, należy określić, czy likwidacja działalności występuje w sytuacji przymusowej, czy też w sytuacji nieprzymusowej.
Przy założeniu likwidacji działalności w sytuacji nieprzymusowej „przyjmuje się, że aktywa są sprzedawane w rozsądnym przedziale czasu w celu uzyskania możliwie najwyższych wpływów ze sprzedaży.” (Patrz punkt 6.2.2 KSWS „Ogólne zasady wyceny przedsiębiorstw”)
Z kolei przyjęcie założenia likwidacji działalności w sytuacji przymusowej oznacza, „że aktywa są sprzedawane w możliwie najkrótszym czasie, co często powoduje uzyskanie niższych wpływów niż w sytuacji nieprzymusowej”. (Patrz punkt 6.2.3. KSWS „Ogólne zasady wyceny przedsiębiorstw”)
Przyjęcie założenia likwidacji działalności implikuje konieczność wyceny podmiotu w podejściu majątkowym metodą likwidacyjną. W tym przypadku wycenia się poszczególne składniki majątku przedsiębiorstwa mogące stanowić przedmiot transakcji rynkowych. Zwykle większość aktywów niematerialnych traktuje się jako składniki „niesprzedawalne” stąd ich wartość wynosi zero.
Różnica w wycenie przy założeniu likwidacji w sytuacji przymusowej i w sytuacji nieprzymusowej sprowadza się głównie do określenia dodatkowego dyskonta dla składników majątkowych mających zostać sprzedanych „w możliwie najkrótszym czasie” w przypadku likwidacji w sytuacji przymusowej.
Obok powyżej wspomnianych kwestii, w wycenie przedsiębiorstwa likwidowanego należy uwzględnić również wartość zobowiązań, jak i wszelkie koszty likwidacji. Szerzej omówieniu zagadnienia wyceny przedsiębiorstwa metodą likwidacyjną poświęcony zostanie oddzielny wpis na blogu.
Wycena przy założeniu likwidacji zbędnych aktywów
Podstawowe założenia wyceny przedsiębiorstw zawierają również przypadek likwidacji zbędnych aktywów. W wycenie dokonywanej przy założeniu likwidacji zbędnych aktywów „przyjmuje się, że sprzedawana jest zorganizowana część mienia wchodząca w skład majątku przedsiębiorstwa”. (Patrz punkt 6.2.4. KSWS „Ogólne zasady wyceny przedsiębiorstw”) Innymi słowy główny przedmiot wyceny stanowi zorganizowana część przedsiębiorstwa, a pozostałe składniki majątku wycenia się oddzielnie według wartości likwidacyjnej. Jednocześnie domyślnie dla wyceny zorganizowanej części przedsiębiorstwa (zcp) przyjmuje się założenie kontynuacji działalności. Z powyższego wynika zatem, że zcp można potencjalnie wycenić wszystkimi głównymi podejściami tj. majątkowym, dochodowym i porównawczym.
W następnym tygodniu odpowiem na pytanie: Jak przebiega całościowy proces wyceny przedsiębiorstwa?
Autor: Dariusz Stronka
Zobacz naszą ofertę wycen:
wyceny wycena przedsiębiorstwa/ wycena spółki
wycena udziałów wycena zorganizowanej części przedsiębiorstwa
Zapraszamy do komentowania i dzielenia się własnymi spostrzeżeniami.
Pytanie pierwsze
Oto moja odpowiedź!
Pytanie drugie
Druga odpowiedź!